شعر افتخار ادبیات ایران است. در طول تاریخ پربار ایران، شاعران بسیاری در این سرزمین پرورش یافتهاند و آثار زیادی در ژانر و قالبهای مختلف سرودهاند. ارزش ادبی این آثار به حدّی زیاد است که امروزه بسیاری از ادبدوستان از تمامی دنیا زبان فارسی را میآموزند تا بتوانند اشعار بزرگان ادبی و شاعران ایرانی از جمله حافظ و سعدی را متوجّه بشوند و درک کنند.
شعر ایرانی در تاریخ ما جایگاه والا و مهّمی دارد و از قرون قدیم تا به امروز، دچار تحوّلات بسیاری شده است. در سبکشناسی شعری، ما با سبکهای خراسانی، عراقی، هندی، بازگشت و نو مواجه میشویم که هر کدام ویژگیهای خاصّی دارند و بازتاب دهندهی وضعیت آن روزهای جامعه هستند.
بنیانگذار و پدر شعر فارسی رودکی بود. شعرگویی در قرون 3 و 4 با رودکی آغاز شد و طی این همه دوره، همچنان پابرجاست. همچنین علاوه بر تحوّل محتوایی در این دورهها، تغییرات زبانی و قالبی نیز در شعرگویی رخ داده است؛ چنانکه در سبک معاصر میبینیم نیما یوشیج، قالب جدید شعری با نام شعر نو را پایهگذاری و شعر پارسی را وارد دنیایی جدید کرد.
شناخت شاعران پارسی و خواندن آثار آنان و همچنین تلاش برای درک مفاهیم، برای ایرانیان از اهمّیّت زیادی برخوردار است. جهانیان ارزش ادبی آثار شاعران ایرانی را درک کردهاند و از اشعار ایرانی در جاهای مختلف استفاده میکنند و آن را میخوانند. به عنوان مثال، در پارلمان بریتیش کلمبیا در کانادا، به یاد کسانی که از جنگهای اوکراین و یمن و پاندمی کرونا رنج میبرند، این شعر از سعدی شیرازی خوانده شد:
بنی آدم اعضای یکدیگرند که در آفرینش ز یک گوهرند
چو عضوی به درد آورد روزگار دگر عضو ها را نماند قرار
تو کز محنت دیگران بی غمی نشاید که نامت نهند آدمی
به علت تعدد و فراوانی شاعران ایرانی و آثار آن ها، نمی توان تمامی آنان را بررسی کرد. در ادامه برخی از شاعران بزرگ پارسی زبان را به تفکیک زمانی مینامیم:
قرن سوم: رودکی
قرن چهارم: ابوسعید ابوالخیر، عنصری، فردوسی، کسایی
قرن پنجم: اسدی توسی، امیر معزی، باباطاهر، خیام، سنایی، عنصرالمعالی، ناصرخسرو
قرن ششم: انوری، خاقانی، میبدی، عطار، نظامی
قرن هفتم: خواجه نصیرالدین، سعدی، عراقی، مولانا
قرن هشتم: اوحدی، حافظ، خواجوی کرمانی، سلمان ساوجی، عبید زاکانی
قرن نهم: جامی، امیر شاهی
قرن دهم: بابافغانی، شیخ بهایی، محتشم کاشانی، وحشی بافقی
قرن یازدهم: بیدل دهلوی، صائب تبریزی، فیض کاشانی
قرن دوازدهم: هاتف اصفهانی، آذر بیگدلی
قرن سیزدهم: فروغی بسطامی، حکیم سبزواری، رشحه، فایز، قاآنی
قرن چهاردهم: پروین اعتصامی، رهی معیری، عارف قزوینی، فرخی یزدی، ملک الشعرا بهار، شهریار، ایرج میرزا
با مطالعهی این مطالب متوجّه شدید که ادبیات ما سرشار از آثار ادبی ارزشمند و شاعران خوشفکر و توانمند است. بنابراین مخاطبان و دانشجویان و علاقهمندان به شعر و موضوعات ادبی میتوانند با مراجعه به سایت ویستور که سایت جامع فروش کتاب است، به خرید و تهیهی کتاب های شعر بپردازند و از آثار فارسی لذت ببرند.