معرّفی کتاب " کارل مارکس: زندگی و محیط " اثر « آیزایا برلین »
آیزایا برلین در سال 1939 یعنی زمانی که تنها 30 سال داشت، دست به نگارش و انتشار اولین اثر مکتوب خود به نام " کارل مارکس: زندگی و محیط " (Karl Marx: His Life and Environment)، زد.
کارل مارکس که فیلسوف، نظریه پرداز، اقتصاددان، منتقد اقتصاد سیاسی و از نظریه پردازان سیاسی است با مطرح کردن اندیشه فلسفی و سیاسی خود تاثیر به سزایی بر تاریخ تفکر بشری داشته است. از این رو برلین او را سوژه اولین کتاب خود کرده و سعی می کند با نمایش تصویری جامع از زندگی اش، به ارائه اندیشه های مارکس بپردازد و از آنجایی که تسلط خوبی بر سیر تاریخی مارکس دارد، در این راه موّفق بوده است. همچنین برلین با ارائه نظرات خود، دیدگاه های مارکس را نقد می کند چراکه این نویسنده برخلاف کارل مارکس که پیرو سوسیالیسم به شمار می آید، مدافع نظام فکری لیبرالیسم است با این حال سعی کرده در این کتاب با قلمش اثری منصفانه خلق کند به طوری که این کتاب مهر تائیدی بر استعداد ویژه برلین در تاریخ نگاری اندیشه است. در کل کتاب حاضر به افرادی که دوست دارند وارد دنیای کارل مارکس شوند و اندیشه هایش را بشناسند، توصیه می گردد.
دیگرانِ مهم درباره کتاب چه گفتند؟
"الن رایان" استاد فلسفهی سیاسی دانشگاه پرینستن و رئیس بعدی نیوکالج آکسفورد در رابطه با کتاب حاضر اینگونه می گوید: حتّی امروزه کمتر شارحی توانسته چنین موازنه مجاب کننده ای میان تصویرپردازیِ روانشناسانه و تحلیلِ فکری برقرار کند. آیزایا برلین این احساس را در ما خوانندگان به وجود می آورد که اگر مارکس از در وارد شود می دانیم به او چه بگوییم و اگر سرمان برای دعوا درد نمی کند، چه نگوییم. همین طور که قبلاً هم گفتم، این همان استعداد شگرف آیزایا برلینِ مورخ اندیشه هاست که برای اوّلین بار در همین کتاب کارل مارکس عیان شد.
مرتضی منادی طی مقاله ای راجع به کتاب کارل مارکس: زندگی و محیط، در سایت کانون انسانی شناسی و فرهنگ این کتاب را بدین شکل توصیف می کند:
اولین کتاب کاملی بود که در مورد این متفکر پر هیاهو می خواندم و به نظرم بسیار علمی و دور از تعصب و سوگیری و بدون پیش داوری, سعی در شکل گیری اندیشۀ مارکس با مراجعه به زندگی خصوصی و واقعی اش و آثارش این کار عظیم را انجام داد و منِ خواننده را در مقابل یک واقعیت اجتماعی گذاشت که مارکس واقعی کیست و اینکه خود تصمیم بگیرم آیا باید از مارکس استفاده کرد و یا او را به کناری نهاد؟
بخشی از کتاب
در زیر بخشی از متن کتاب اینگونه آمده است:
هیچ متفکر قرن نوزدهم آن تاثیر مستقیم، آگاهانه و قدرتمندانه را بر بشر نگذاشته است که کارل مارکس گذاشته است. کارل مارکس، چه در زمان حیاتش و چه پس از آن، چنان بر پیروانش سیطرهی فکری و اخلاقی داشت که نظیرش را سراغ نداریم، حتی در آن عصر طلایی ناسیونالیسم دموکراتیک که شهیدان و قهرمانان بزرگ مردمی قد علم می کردند و چهرههایی رمانتیک و حتی افسانهای برمیخاستند که زندگی و سخنشان ذهن تودهها را تسخیر می کرد و سنت انقلابی تازهای در اروپا پدید می آورد. با این حال، مارکس را هیچ هنگام نمی شد چهره ای پرطرفدار به معنای مترادف کلمه دانست: او به هیچ وجه سخنور یا نویسنده عامهپسند نبود. زیاد نوشت، اما نوشته هایش در زمان حیاتش زیاد خواننده نداشت؛ البته در اواخر دههی 1870 آثارش رفته رفته در دسترس عموم قرار گرفتند و بعضی از آن ها بعداً مخاطب هم پیدا کردند، اما شهرت این آثار کمتر به مقام و اعتبار فکری خود آن ها برمیگشت و بیشتر مربوط می شد به بالا گرفتن اسم و رسم آن نهضتی که با نام او مترادف شده بود.
درباره « آیزایا برلین »
آیزایا برلین ( Isaiah Berlin )، فیلسوف سیاسی، اندیشه نگار و نظریه پرداز سیاسی، متولد سال 1909 در ریگا لتونی است که آن زمان بخشی از روسیه محسوب می شد. او در خانواده ای یهودی و ثروتمند متولد شد. نقل مکان خانواده برلین در سال 1915، به شهر آندره اپل که همان سنپترزبورگ کنونی است، باعث شد تا او شاهد دو انقلاب روسیه باشد. در این میان آزار بلشویکها موجب شد تا آن ها به ریگا برگردند و در نهایت در سال 1921 به کشور انگلستان مهاجرت کنند. در این دوران آیزایا برلین بعد از اتمام دبیرستان به کالج کورپوس کریستی در دانشگاه آکسفورد رفت و به فراگیری تاریخ، زبانهای باستانی، سیاست، فلسفه و اقتصاد پرداخت. او در سال 1932 در نیوکالج به مقام استادی رسید و در فاصله ای کم به عضویت هیئت علمی کالج اُلسولز در آکسفورد منصوب شد که افتخاری بزرگ در محیط دانشگاهی بریتانیا محسوب می شود. او درپی ارائه نظریات اجتماعی و سیاسی در بین سال های 1967_1957 به استادی کرسی چیچلی رسید و در نهایت از ملکه انگلستان لقب " سر" را دریافت کرد. در ادامه برلین در سال 1967 ریاست کالج وولفسون را برعهده گرفت و بالاترین نشان کشور بریتانیا نصیب او شد. آیزایا برلین از پر مشغله ترین فیلسوفان سیاسی قرن بیستم به شمار میآید به طوری که در حوزه های مختلفی چون موسیقی، ادبیات، سیاست و شاخه های گوناگون فلسفه کار کرده است. او پیرو اندیشه لیبرال است و در این زمینه نوآوری های تأمل برانگیزی ارائه داده به طوری که صاحب سبک به حساب می آید؛ از این رو باید برلین را جز فیلسوفان سیاسی جریان ساز قرن بیستم دانست. سرانجام او در نوامبر 1997 از دنیا رفت و در قطعه یهودیان قبرستان والورکوت به خاک سپرده شد.
از دیگر آثار " آیزایا برلین | Isaiah Berlin "
• کارل مارکس: زندگی و محیط؛
• چهار مقاله دربارة آزادی؛
• ریشههای رومانتیسم؛
• ویکو و هردر: دو پژوهش در تاریخ اندیشهها؛
• مفاهیم و مقولات؛
• متفکران روس؛
• برخلاف جریان؛
• برداشتهای شخصی؛
• سرشت تلخ بشر؛
• مجوس شمال؛
• لحظه حقیقت؛
• قدرت اندیشه؛
• آزادی و خیانت به آزادی: شش دشمن آزادی بشر (سخنرانیهای سال 1951).
نسخه های متعدد از کتاب " کارل مارکس: زندگی و محیط "
این کتاب تنها توسط انتشارات ماهی و با ترجمه رضا رضایی به چاپ رسیده است.
ثبت دیدگاه
دیدگاه کاربران