معرّفی کتاب ملت عشق یا چهل قاعدهی عشق
- سال انتشار رمان ملت عشق
ملت عشق نام کتابی است که هم زمان به دو زبان ترکی و انگلیسی در سال 2010 میلادی منتشر شد.
درونمایه و خلاصه رمان ملت عشق
عمدهٔ داستان کتاب دربارهٔ ارتباط شمس و مولوی است و هرچند این دو کمتر از بقیهی شخصیتها در این کتاب روایت کننده هستند و سعی شده تا از نگاه و زاویههای گوناگون که همان شخصیتهای دیگر داستان هستند به این دو نفر پرداخته شود.
این کتاب بیش از 15 راوی مختلف دارد و در ابتدای هر بخش راوی آن نیز ذکر میشود. از این نظر این کتاب به کتاب نام من سرخ پاموک دیگر نویسندهی ترک که در سال 1998 نوشته شده است شباهت دارد. گویا شافاک با الهام از این نویسندهی ترک تلاش کرده است تا کتابی در این سبک بنویسد و با این تغییر زاویه دیدهای راویان مختلف به کتابش جذابیت ببخشد.
اینکه عشق چگونه میتواند در هر زمانی بیهیچ کم و زیادی زیرِ زندگی کسی را رو کند، در کتاب ملت عشق محور داستان است.
الیف شافاک در این کتاب از تغییری صحبت میکند که عشق میتواند در هر زمانی در زندگی هر کسی ایجاد میکند.
این کتاب شامل یک مقدمه و پنج بخش اصلی خاک، آب، هوا، آتش و خلاء است.
شافاک در این کتاب دو داستان را در دو دورهٔ زمانی متفاوت به صورت موازی پیش بردهاست.
دورهٔ اول در حدود سال های 639 تا 645 قمری در قونیه به زندگی مولانا و شمس میپردازد و باید در نظر داشت که همه مطالب این داستان مستندات تاریخی و واقعی ندارد و صرفاً به عنوان یک داستان باید خواند و دورهٔ دوم در سال 2008 و دربارهٔ زندگی «الا» زنی آمریکایی و چهل ساله است که به تازگی ویراستاری یک کتاب را برعهده گرفتهاست که نویسندهاش عزیز زاهارا است و «چهل قانون عشق» نام دارد و از طریق این کتاب با عرفان شرق آشنا میشود. ویراستاری این کتاب کاملاً زندگی او را دگرگون می کند و دست آخر در او باوری ایجاد میکند، که نویسنده کتاب، عزیز زاهارا، قرار است روابط و زندگی او را دگرگون کند، همانطور که زندگی مولانا توسط شمس تبریزی تغییر میکند و به این ترتیب «الا» وارد سفری میشود پر از عشق.
داستان اول کتاب دربارهی زندگی «اللا روبینشتاین» است که در بوستونِ آمریکا سکونت دارد . الا مادر سه فرزند و همسر یک دندانپزشک است که همه زندگی و هم و غم خود را برای خانواده گذاشته است. دیوید شوهر اللا دندانپزشک مشهوری است و با اینکه عشق و صمیمتی بین این دو نیست وضع مالی خوبی برای خانوادهاش فراهم کرده است. الا با نبود عشق در زندگیاش کنار آمده است و آن را پذیرفته و همه اولویتهای خود را معطوف کرده است به فرزندانش. با این حال، رابطه الا با فرزندانش هم خیلی خوب نیست.
در ابتدای کتاب نویسنده زندگی او را برکهای راکد توصیف میکند که بعد از گذشت بیست سال زندگی مشترک، خود را بازنده میبیند. و در نهایت در اولین روزهای چهل سالگی تصمیم میگیرد زندگی خود را تغییر دهد.
بخشهایی از کتاب ملت عشق (انتشارات ققنوس، ترجمه ارسلان فصیحی)
دوست داشتن خداوندی که هیچ نقصی در او راه ندارد، سهل است. آنچه سخت است، دوست داشتن انسان های فانی است با همه ی خطا و ثوابشان. فراموش مکن آدمی هر چیزی را به اندازه ای می فهمد که نسبت به آن عشق دارد! پس تا زمانی که برای دیگران از صمیم قلب آغوش نگشایی و بخاطر خالق، مخلوق را دوست نداشته باشی، نه می توانی چنان که شایسته است بفهمی و نه به شکلی لایق دوست بداری..!
خزائن و گنجها همیشه در میان خرابهها یافت میشوند! هرچه هست، در دلی خراب و ویران شده است!
تمام زندگی اللای بیچاره خلاصه شده بود در راحتی شوهر و بچه هایش. نه علمش را داشت و نه تجربه اش را تا به تنهایی سرنوشتش را تغییر دهد. هیچ گاه نمی توانست خطر کند. همیشه محتاط بود. حتی برای عوض کردنِ مارک قهوه ای که می خورد بایست مدت های طولانی فکر می کرد. از بس خجالتی و سربزیر و ترسو بود؛ شاید بشود گفت آخر بی عرضگی بود. (صفحه 11)
قانون اول: «خالقمان را همانطور میشناسیم، که خود را میبینیم. شاید وقتی نام خدا را میشنوی، اگر موجودی ترسناک و شرمآور به ذهنت بیاید، به این معناست که بیشتر مواقع دچار ترس میشوی. اما اگر هنگامی که نام خدا را میشنوی، به یاد عشق و مهربانی بیفتی، پس بیشک این صفات در تو وجود دارد.» (صفحه 54)
زندگی عذابی تمامنشدنی است. انگار همیشه بین زندگی و مرگ گیر کردهام، همیشه در برزخم. (صفحه 157)
کائنات وجودی واحد است. همه چیز و همه کس با نخی نامرئی به هم بسته اند. مبادا آه کسی را برآوری؛ مبادا دیگری را، به خصوص اگر از تو ضعیف تر باشد، بیازاری. فراموش نکن اندوه آدمی تنها در آن سوی دنیا ممکن است همه انسان ها را اندوهگین کند. و شادمانی یک نفر ممکن است همه را شادمان کند. (صفحه 310)
مرزهای عقل و منطق ممکن است کاملا قاطع باشد. ما در عشق همه مرزها و جدایی ها محو می شوند. (صفحه 337)
تسلیم شدن در برابر حق نه ضعف است نه انفعال. برعکس، چنین تسلیم شدنی قوی شدن است به حد اعلی. انسان تسلیم شده سرگردانی در میان موج ها و گرداب ها را رها می کند و در سرزمینی امن زندگی می کند. (صفحه 435)
اگر یکی را که دوستش داری از دست بدهی، بخشی از وجودت همراه با او از دست میرود. مانند خانهای متروکه اسیر تنهاییای تلخ میشود؛ ناقص میمانی. خلا محبوبِ از دست رفته را همچون رازی در درونت حفظ میکنی. چنان زخمی است که با گذشت زمان، هر قدر هم طولانی، باز تسکین نمییابد. چنان زخمی است که حتی زمانی که خوب شود، باز خونچکان است. گمان میکنی دیگر هیچگاه نخواهی خندید، سبک نخواهی شد. زندگیات به کورمالکورمال رفتن در تاریکی شبیه میشود؛ بیآنکه پیش رویت را ببینی، بیآنکه جهت را بدانی، فقط زمان حال را نجات میدهی… شمع دلت خاموش شده، در شب ظلمات ماندهای. (صفحه 496)
معرّفی الیف شافاک
- الیف شافاک بزرگشده در دو فضای متفاوت
الیف شافاک یا الف شفق (به ترکی استانبولی Elif Şafak) نویسنده، جستار نویس، سخنران انگیزشی TED Global، روزنامهنگار، فمینیست و فعال حقوق زنان، اهل ترکیه در بیست و پنجم اکتبر سال 1971 در استراسبورگ فرانسه به دنیا آمد و پس از جدایی پدر و مادرش، با مادر به ترکیه برگشت و در آنجا در دو فضای متفاوت بزرگ شد اما...
معرّفی الیف شافاک و مشاهدهی تمام کتابها
نامهای ترکی و انگلیسی ملت عشق
نام این کتاب به ترکی استانبولی Aşk یا همان «عشق» است و در انگلیسی The Forty Rules of Love به معنای «چهل قاعدهٔ عشق» است که اشاره به چهل قاعدهای دارد که در کتاب از زبان شمس تبریزی دربارهٔ عشق گفته میشود.
- نام فارسی ملت عشق برای کتاب شافاک چگونه انتخاب شده است؟
نام فارسی ملت عشق برای این کتاب از بیتی از داستان «موسی و شبان» مولانا در مثنوی گرفته شدهاست:
ملت عشق از همه دینها جداست
عاشقان را ملت و مذهب خداست
(معنای قدیمی «ملت» دین، مذهب بوده است)
پرفروشترین کتاب تاریخ ترکیه: ملت عشق
این کتاب تاکنون بیشتر از 500 بار (550٬000 نسخه) در ترکیه تجدید چاپ شده است و توانسته رکورد پرفروشترین کتاب تاریخ ترکیه را به دست آورد.
- جایزه مربوط به کتاب ملت عشق:
در فرانسه جایزه آلف (Prix ALEF) در بخش ادبیات خارجی برای این کتاب به شافاک اهدا شد.
- ملت عشق یکی از کتابهای پرفروش ایران:
ترجمه فارسی این کتاب برای اولین بار در سال 1389 توسط «ارسلان فصیحی» از ترکی به فارسی ترجمه شد و با تأخیری پنج ساله نهایتاً در سال 1394 از وزارت ارشاد مجوز نشر گرفت و در مدت زمان کوتاهی، یکی از پرفروشترین کتابهای ایران شد.
ملت عشق و سینما
در اکتبر سال 2019 / مهر 1398 اعلام شد که به زودی فیلمی بر اساس کتاب «ملت عشق» توسط حسن فتحی با بازی شهاب حسینی در نقش شمس تبریزی و پارسا پیروزفر در نقش مولانا ساخته خواهد شد به نام مست عشق. این فیلم محصول مشترک ایران و ترکیه است.
زمان لازم برای مطالعه رمان ملت عشق
کتاب سبک بسیار روان، ساده و قابل فهمی دارد بدور از پیچیدگی و اکثر خوانندگان از آن لذت میبرند و همین سبک از دلایل پر فروش بودن این کتاب شده است، بنابراین کتابی است که بدون خستگی و به راحتی آن را در یک یا دو روز میتوانید تمام کنید.
شخصیتهای اصلی داستان:
کتاب دارای هفده شخصیت است که داستان از زبان پانزده نفر آنان بیان میشود. پانزده نفر آنان از زمان مولانا میباشند که عمده کتاب را شامل میشود و دو نفر از دوران معاصرند:
دوران مولانا
- شمس
- استاد (بابازمان)
- شاگرد
- مولانا
- حسن گدا
- رز کویر
- سلیمان مست
- متعصب (شیخ یاسین)
- علاءالدین
- کرّا خاتون
- کیمیا
- بیبرس
- سلطان ولد
- حسام طلبه
- قاتل شمس
دوران معاصر
اللا
عزیز زاهارا
دیوید
اورلی
ایوی
استر
آنچه دیگران در مورد کتاب گفتهاند:
آسوشیتدپرس بزرگ ترین خبرگزاری آمریکایی، ملت عشق را «کتابی سحرانگیز و خردمندانه» معرفی میکند؛
لایبرری ژورنال آن را داستانی دربارهٔ جست وجو و بیداری میداند.
نشریهٔ تایمز از «باشکوهی و گرانبهایی» اش میگوید.
این کتاب در فهرست 100 رمان تاثیرگذار جهان از نگاه بی بی سی قرار گرفت.
غلامرضا خاکی، نویسنده کتاب «خرقه صحبت»، با نگاهی انتقادی به رمان «ملت عشق» نگاه کرده و گفتهاست: «معنویت مولانا مبتنیبر شریعت است، اما معنویتی که رمان «ملت عشق» آن را ترویج میدهد مبتنیبر شریعت نیست. مخاطب دنبال آرامش معنوی است، اما این کتاب به اسم عشق و احساس معنوی، ترویج کنندهٔ ساختارشکنی اخلاقی است! ما در طول داستان با زنی روبهرو هستیم که دختر بزرگش شکست عشقی را تجربه کرده و دختر کوچکش دچار سوءتغذیه شده و به روانپزشک احتیاج دارد! ازطرفی پسرش دچار افت تحصیلی شده و خودش هم مدت کوتاهی است که از مسألهٔ خیانت همسرش با خبر شدهاست. اللا هیچ اطلاعاتی در مورد مشاور و روانشناس ندارد و تا به حال به مشاوران زوج درمانی مراجعه نکرده و از ایفای نقش همسری و مادری فقط به آشپزی کردن برای آنها و کلاس آشپزی رفتن بسنده کردهاست. این اتفاق باعث میشود به جای راه حلی برای بهبود روابط زناشوییشان به کلکلهای زن و شوهری بپردازند. نویسنده با نگاه فمنیستی و شخصیت پردازیهای کوتاه، سعی دارد تمام تقصیرها را به گردن همسر اللا بیندازد و از هم پاشیده شدن خانواده را عشق نشان بدهد! اگر همانطور که دربارهٔ مولانا از زبان دیگران میخواندیم، در مورد اللا هم از نگاه دیگران با خبر میشدیم، بهتر میتوانستیم شخصیت اللا را بشناسیم و دلیل رفتارهایش را مورد بررسی قرار بدهیم. مطالب نوشته شده در مورد شمس و صوفیگری، به جز چهل قانون عشق و عبارتهایی که در داستان به آنها استناد شدهاست، مطالبی به ظاهر تاریخی و زاییدهٔ تخیلات نویسنده است.»
مصاحبه انتشارات پنگوئن (ناشر انگلیسی کتاب ملت عشق) با الیف شافاک درباره کتابش:
- چه چیز باعث شد داستانی دربارهٔ رابطهٔ شمس و مولانا بنویسید؟ آیا به خاطر تأثیر اشعار مولانا بوده؟
نقطهٔ شروع من مفهوم عشق بود. به همین سادگی. میخواستم رمانی دربارهٔ عشق بنویسم؛ ولی عشق معنوی. بیشک وقتی چنین هدفی در پیش باشد، کار آدم به مولانا میکشد که صدای عشق است. اشعار و فلسفهٔ او همیشه بر من تأثیرگذار بوده. حرفهای او مرزهای زمانی و فرهنگی را زیر پا میگذارد و بیواسطه بر آدم تأثیر میگذارد. هرگز نمیتوان از خواندن آثار او دست کشید. مثل یک سفر بیپایان است.
- چه شد که تصمیم گرفتید کتاب ملت عشق را به این صورت بنویسید؟ به صورت رمانی چندصدایی از زبان راویهای متعدد؟
حقیقت در رمان، چیز ثابتی نیست. سیال است، خشک نیست. با تغییر شخصیت، تغییر میکند. برخلاف دنیای سیاست، دنیای ادبیات با ابهام و تکثر و انعطافپذیری سروکار دارد. جالب اینجاست که این خصلت ادبیات کاملاً با عالم تصوف همخوان است. صوفی نیز مانند هنرمند در دنیایی سیال به سر میبرد. در تصوف، هرگز نباید به نفس متکی بود و باید تکثر و تحول مدام عالم را به رسمیت شناخت. بنابراین تصمیم گرفتم این نکته را در نوشتن رمان هم رعایت کنم.
- آیا پژوهشی هم برای نوشتن رمان انجام دادید؟ چقدر تخیل خودتان را در واقعیتهای تاریخی دخالت دادید؟
وقتی آدم دربارهٔ شخصیتهای تاریخی مینویسد، در شروع کمی احساس ترس دارد. چرا که این کار با نوشتن دربارهٔ شخصیتهای خیالی فرق دارد. برای همین قبل از شروع خیلی تحقیق کردم. البته این موضوع برای من تازگی نداشت. پایاننامهٔ کارشناسی ارشدم را در این باره نوشته بودم و از بیست سالگی دربارهٔ آن چیزهایی میخواندم. بنابراین از قبل ذهنیت و زمینهای داشتم. بعد از یک دوره مطالعه و تحقیق جدی، منابع را کلاً کنار گذاشتم و ذهنم را روی داستان متمرکز کردم. اجازه دادم خود شخصیتهای داستان را پیش ببرند. تجربه به من نشان داده هرچه بیشتر سعی در مهار و هدایت شخصیتها داشته باشم، شخصیت خشک و بیروح میشود. یعنی هرچه ذهنیت نویسنده کمتر در فرایند نوشتن حاکمیت کند، شخصیتها زندهتر و داستان خلاقانهتر میشود.
- نوشتن دربارهٔ شخصیت مشهور و بزرگی مثل مولانا چه سختیهایی دارد؟ آیا به نظر خودتان توانستهاید به واقعیت تاریخی او وفادار بمانید و در عین حال جایی برای حضور شخصیت خیالی او در کتاب ملت عشق باز کنید؟
بسیار سخت بود. از طرفی احترام فوقالعادهای برای مولانا و شمس تبریزی قائلام. بنابراین باید چشم و گوشم را تمام و کامل به حرفهای آنها باز نگه میداشتم تا میراث آن را به درستی درک کنم. ولی از طرف دیگر، من نویسندهام. بنابراین باوری به قهرمان ندارم. در ادبیات چیزی به اسم انسان کامل نداریم. هر کسی در دنیای محدود خودش با مسائل و ابعاد مختلف دستوپنجه نرم میکند. بنابراین باید به جای اینکه آنها را در برج عاج بنشانم، مثل آدمهای عادی با آنها برخورد میکردم.
- آیا حین نوشتن دربارهٔ شمس و مولانا، تصور شما از آنها دچار دگرگونی شد؟
نوشتن کتاب ملت عشق اینقدر بر من تأثیر گذاشت که شاید اصلاً قادر به درک یا وصف آن نباشم. هر کتابی ما را تا حدودی عوض میکند. برخی کتابها بیشتر. برخی کتابها هم خواننده و هم نویسندهٔ خودشان را متحول میکنند. کتاب ملت عشق برای من یکی از این کتابها بود. من وقتی نوشتن کتاب ملت عشق را تمام کردم، دیگر آن آدم قبلی نبودم.
بخش عمدهٔ رمان دربارهٔ جایگاه زنان در دنیای اسلام قرن هفتم و جامعهٔ معاصر غرب است. خود شما دربارهٔ مقایسهٔ این دو جایگاه زنان چه نظری دارید؟
تصور رایج بین مردم این است که ما طی گذشت این قرنها پیشرفتهای فوقالعادهای کردهایم. یکی دیگر از تصورات رایج این است که زنان در غرب از آزادی برخوردار شدهاند، در حالی که همیشه در شرق سرکوب شدهاند. من سعی دارم این تعمیم دادنها و این کلیشهها را کنار بگذارم. درست است که پیشرفت کردهایم ولی در بعضی موارد آنقدرها هم که تصور میکنیم، با مردمان گذشته فرق نداریم. ضمن اینکه چیزهای زیادی میان زنان شرق و زنان غرب مشترک است. مردسالاری در هر دو جامعه حضور پررنگی دارد و منحصر به یکی از آن دو نیست. اساساً با نوشتن کتاب ملت عشق قصد داشتم مردم ملتهای مختلف و داستانهای آنها را به هم پیوند بزنم و نشان دهم که برخی از این پیوندها آشکارتر و برخی پنهانتر است.
- استقبال از کتاب ملت عشق در ترکیه و دیگر کشورهای خاورمیانه چطور بود؟ آیا واکنش آنها در برابر کتاب با واکنش خوانندهٔ آمریکایی تفاوت داشت؟
استقبال فوقالعاده و حیرتانگیز بود. کتاب ملت عشق پرفروشترین کتاب در کل تاریخ ترکیه بود. بازخوردهای خوانندگان بسیار گرم و مثبت بود. به ویژه زنان از همهٔ گروههای سنی و با روحیههای کاملاً متفاوت. در بعضی موارد، یک نسخه از کتاب را چند نفر خوانده بودند: مادر، دخترانش، عمهٔ مادر، فامیل درجه سوم. داستان برای مخاطبانی با روحیات کاملاً مختلف جذاب بود. واکنش خوانندگان بلغارستان، فرانسه، آمریکا و ایتالیا کاملاً شبیه هم بود. هنوز هم ایمیلهای پرمهری از خوانندگان کتاب ملت عشق در سرتاسر دنیا به دست من میرسد. آنها نه فقط رمان را تحلیل میکنند، بلکه درک شخصی خودشان از آن را هم برایم میگویند. یعنی تجربهٔ شخصیشان را هم در اختیار من میگذارند. و این برای من بسیار بیپیرایه و الهامبخش است.
ترجمههای فارسی رمان ملت عشق:
- ملت عشق، ترجمه ارسلان فصیحی، انتشارات ققنوس در سه قطع رقعی ( جلد شومیز و گالینگور ) و جیبی و پالتویی شابک رقعی ( جلد شومیز ) : 9789643119195 شابک رقعی: 9786002783103 شابک پالتویی: 9786002784490 شابک رقعی ( گالینگور ) : 9786002782564
- ملت عشق، ترجمه زهرا یعقوبیان، انتشارات نیک فرجام شابک: 9786007159644
- ملت عشق، ترجمه راضیه عبدلی، انتشارات روزگار، شابک : 9789643748142
- عشق، ترجمه عفت دیبائی ، انتشارات نیماژ ، شابک : 9786003670679
- چهل قانون عشق، ترجمه علی اکبر قاری نیت، انتشارات نیریز، شابک : 9789645724649
- طریقت عشق، ترجمه اکرم غفاروند، انتشارات فکر آذین، شابک: 9789651327339
کتاب صوتی و الکترونیکی ملت عشق
- کتاب صوتی ملت عشق:
انتشارات آوانامه تا به حال دو اجرا از کتاب ملت عشق به صورت صوتی منتشر کرده است؛
در اجرای اول پروین محمدیان به تنهایی روایت کرده است.
در اجرای دوم گروهی از گویندگان (احمد گنجی ، شیما درخشش و...) به جای شخصیتهای داستان ملت عشق صحبت میکنند. به نوعی اجرای دوم را میتوان نمایش صوتی نامید.
- نویسنده: الیف شافاک
- مترجم: ارسلان فصیحی
- گوینده: پروین محمدیان
- ناشر صوتی: آوانامه
- ناشر: انتشارات ققنوس
- سال انتشار 1396
- فرمت کتاب MP3
- مدت 24 ساعت و 46 دقیقه
- زبان فارسی
- کتاب الکترونیکی ملت عشق:
مشخصات کتاب الکترونیک چهل قانون عشق :
- نویسنده الیف شافاک
- مترجم راضیه عبدلی
- ناشر چاپی نشر روزگار
- سال انتشار 1397
- فرمت کتاب EPUB
- تعداد صفحات 418
- زبان فارسی
- شابک 9789643748142
تهیه و تنظیم:
واحد محتوا ویستور
عسل ریحانی
ثبت دیدگاه
دیدگاه کاربران