نگاه 
معرّفی کتاب رازهای سرزمین من
- سال انتشار کتاب رازهای سرزمین من:
رمان رازهای سرزمین من، پنجمین اثر داستانی براهنی یک کتاب دوجلدی است که اتفاقات تاریخی ایران از سال‌های 1332 تا 1357 در شهرهای تبریز، شیراز، اردبیل، تهران، ویتنام و لندن را روایت می‌کند و اولین بار در سال 1351 توسط نشر مغان منتشر شد. باز چاپ توسط نشر مرغ آمین در سال 1368، نشر زریاب در سال 1378، نشر دادار در سال 1381 و نشر نگاه در سال 1386.
خلاصه‌ای از داستان رازهای سرزمین:
قهرمان اصلی رمان حسین تنظیفی است که شاهد ترور یک افسر آمریکایی می‌شود و تا زمان انقلاب در زندان به سر می‌برد. او به‌عنوان کسی که راز تلخی را می‌داند پایش به ماجرای بزرگی باز می‌شود که او را به تیمسار جاسوس آمریکا، تهمینه خواهرزن مجاهد تیمسار، زندان انفرادی و حوادث دیگر ربط می‌دهد. او پس از انقلاب و آزادی به دنبال تهمینه خواهرزن تیمسار شادان می‌گردد تا با کمک او حساب‌کهنه‌های گذشته را صاف کند.
بخش‌هایی از کتاب رازهای سرزمین من:
سرهنگ می‌ترسید که این دفعه نتواند چیزی شکار کند. بازهم صورت متمرکزی پیداکرده بود، زبانش را از دهنش درآورده، گذاشته بود روی لب پایینش و به‌دقت آب را که داشت توی تاریکی غروب محو می‌شد، تماشا می‌کرد. چوب را داخل لجن و جلبک فروبرد، صدای قاروقور قورباغه‌ها را شنید، چوب را فروتر کرد، و بعد که خواست چوب را بیرون بکشد، دید که توی لجن گیرکرده است. چند قدم جلوتر رفت، به چوب فشار آورد و چوب شکست و توی مرداب فرورفت.
به ما هی می‌گویند که ویتنام مرز آمریکاست. آمریکا همیشه در حال گشودن مرزها بوده. ایران هم یک مرز بود، ولی این مرزها گوگردهایی هستند که در ماتحت بشریت می‌ریزند. بعد چاشنی می‌گذارند و منفجر می‌کنند. تجاوز باروت به احشاء بنی نوع بشر. احشاء بشریت، احشاء منفجرشده بشریت مرز آمریکاست.
زندان شبیه حمامی بود که پدرم در آن کار می‌کرد و خودم زمانی در آن کارکرده بودم. زندانی‌ها مثل مشتری‌های حمام بودند. می‌آمدند لخت می‌شدند می‌رفتند خیس می‌خوردند در اعماق بخار و مه و عرق می‌شدند و پس از چند صباحی بیرون می‌رفتند. بعضی‌ها زودبه‌زود می‌آمدند بعضی‌ها یک‌بار که آمدند می‌رفتند و دیگر برنمی‌گشتند
در میان افراد ارتشی دستپاچه، سرهنگ دستپاچه‌ترین آن‌ها بود. هر وقت سروکله مستشاران نظامی آمریکا پیدا می‌شد، سرهنگ خود را آماده می‌کرد تا حتی در برابر گروهبان‌ها و سرجوخه‌های آمریکایی هم خبردار بایستد. در همان حال می‌خواست سوراخ‌های زیر بغل پالتو، کفش‌های واکس‌نخورده، حتی صورت پُرموی اصلاح‌نشده‌اش را مخفی کند. اگر می‌توانست صورتش را موقتاً هنگام عبور افسر یا گروهبانی آمریکایی، در جیب بزرگ پالتوش مخفی کند، حتماً این کار را می‌کرد. اگر می‌شد کفش‌های کثیفش را بخورد، حتماً این کار را می‌کرد. اگر می‌شد پالتوش را روی سرش بکشد تا دیده نشود، حتماً این کار را می‌کرد. در مقابل شق‌ورقی، تر و تازگی، تعلیمی‌های براق، شلوارهای اطوکرده و چشم‌های درشت و آبی مستشاران، سرهنگ به پشه‌ای کثیف ـ پشه‌ای گنده‌تر از یک پشه معمولی ـ می‌ماند که زمینه طبیعت را خراب می‌کرد و دورنمای آمریکایی‌ها را در این شهر مرزی ایران و شوروی، به چرکینی و زشتی و عقب‌ماندگی می‌آلود و چشم مستشارها را سخت می‌آزرد.
افسرهای رده‌های بالای تیپ، در تنها چیزی که هیچ‌گونه تبحری نشان نمی‌دادند، نظامی‌گری بود. در مسائل مربوط به امور نظامی، همگی، همیشه دستپاچه بودند، ولی کسی عین خیالش نبود.
هیچ معلوم نبود که دنیا در دید سرهنگ چگونه دنیایی است. ولی مثل این‌که یک‌چیز روشن بود: هیچ‌گونه تصویری از اشیاء و آدم‌ها و نباتات و حیوانات نمی‌توانست در چشم‌هایی به آن کوچکی رسوخ کند و در اندیشه و تخیل سرهنگ انعکاسی داشته باشد. لااقل ظاهر قضایا این‌طور بود. قبه‌های روی شانه‌های سرهنگ از بس زنگ‌زده و سیاه و کوچک به نظر می‌آمد، انگار سرهنگ بودن سرهنگ را انکار می‌کرد. ارتش ایران با این قیافه‌ها و هیکل‌ها می‌خواست به جنگ کدام ارتش بیگانه برود، و از کدام مرزی دفاع کند؟ خواری و زبونی مسری سرهنگ، در این شهر مرزی، مثل دعوتی بود از ارتش آن‌سوی مرز که بیایند و کشور را بگیرند. اگر یک موج ملخ، زنبور و یا مگس به این تیپ زهوار دررفته که در اردبیل اُتراق کرده بود، حمله می‌برد، می‌توانست به‌آسانی تیپ را بر روی بال‌هایش بلند کرده، پرواز دهد و آن را چند فرسخ بالاتر از اردبیل، بر روی صخره‌های جنگلی پرتاب کند.
«چرا دختر دکتر شایان با سرگرد همه‌جا می‌رود؟ دختره صبحانه را با سرگرد می‌خورد، بعد دوتایی می‌روند به اتاق‌خواب سرگرد، بعد می‌آیند بیرون، ناهار می‌خورند، بعد دوباره می‌روند به اتاق‌خواب سرگرد. سرگرد اصلاً سرکار نمی‌آید. چرا دختر دکتر شایان با این سرگرد آمریکایی می‌خوابد، ولی فاحشه‌های تبریز با من نمی‌خوابند؟»
«شاید علتش این است که شرف فاحشه‌ها همیشه از شرف اشراف بالاتر بوده.»
معرّفی رضا براهنی:
- تولد رضا براهنی و ریشه تعهد در نویسندگی:
رضا براهنی نویسنده، مترجم، شاعر و منتقد، که از چهره‌های شاخص و آوانگارد در ادبیات معاصر ایران است و همین‌طور از پیشروان جریان ادبی پست‌مدرن در ایران، در 21 آذرماه سال 1314 در شهر تبریز چشم به دنیا گشود اما...
معرّفی رضا براهنی و مشاهده‌ی تمام کتاب‌ها
تحلیلی بر داستان «رازهای سرزمین»:
رازهای سرزمین من از پر شخصیت‌ترین رمان‌های فارسی است که در آن حوادث پیش از انقلاب ایران در یک شبکه‌ی منسجم روایت می‌شود.
این رمان بلندترین رمان براهنی است که ازلحاظ تصویر و فرم و سبک موردتوجه منتقدین قرارگرفته است و به زبان‌های دیگر نیز ترجمه‌شده است. رمان به شیوه‌ی چند روایی نوشته‌شده است به این معنی که راوی واحد ندارد و راویان متفاوت، در زمان‌ها و مکان‌های مختلف داستان را روایت می‌کنند که هر یک از این راوی‌ها نقش مهمی در شکل‌گیری ماجراها داشته‌اند به همین خاطر داستان را باید در فصل‌های متفاوت و از راوی‌های متفاوت شنید یا از بین نامه‌ها و گزارش‌های این‌ها کشف کرد.؛کینه‌ی ازلی، قول همسایه‌ی تیمسار شادان، قول یک مترجم سابق، قول سروان بلتیمور آمریکایی، قول حسن میرزا، قول هوشنگ، نامه‌ی تهمینه خواهرزن تیمسار شادان و… به عبارتی می‌توان گفت این رمان مانند پازلی است که تکه‌های پراکنده آن‌ها باید از این راوی و آن راوی جمع کرد و در کنار پازل کاملی را درست کرد.
سبک پازلی داستان موجب گره‌افکنی‌های مهمی شده که خواننده را مشتاقانه به دنبال خود می‌کشد.
رمان، رمانی حادثه محور است با زاویه دید نمایشی که تند و هیجانی به آن بخشیده و نمی‌شود صفحه‌ای را نخوانده گذاشت و رد شد. هر فصل این رمان از زاویه دید متفاوتی روایت می‌شود. غیر از فصل اول و داستان گرگ اجنبی کش، مابقی فصل‌های رمان از زاویه دید اول‌شخص روایت می‌شوند، ولی نوع روایت‌ها به خاطر راویان متفاوت،متفاوت است.
سبک غالب داستان رئالیسم است اما در برخی از قسمت‌های داستان اتفاقاتی رخ می‌دهد که به‌نوعی کشف و شهود می‌شود به آن‌ها گفت و موجب تعلیق‌هایی در داستان می‌شوند و برخی حوادث را به هم مرتبط می‌کنند و داستان را به سمت رئالیسم جادویی می‌برند.
تفکر غالب بر این رمان، فساد حاکم بر دستگاه نظامی کشور و نقش مستشاران نظامی و ارزش آن‌ها برای نظام است که از ارزش سربازان و افراد داخلی بیشتر و بالاتر است .
و همین‌طور مبارزه، ملیت، انتقام، خشونت و عشق هستند.
خود براهنی در مورد این اثرش در کتاب «رویای بیدار» می‌گوید: «من "رازهای سرزمین من" را با درد نوشته‌ام. آن دردها با من هستند. از من جدا نمی‌شوند. آن نوشته مرا به من شناسانده است. آن نوشته من نویسنده را آفریده است».
درباره‌ی این اثر پایان‌نامه و مقالات دانشجویی و همچنین کتاب‌های متعددی تألیف شده است که از میان آن‌ها می‌توان از «پیش از آنکه سرها بیفتد» اثر محمدرضا سرشار که توسط انتشارات سوره مهر چاپ شد، نام برد.
شخصیت‌های اصلی کتاب رازهای سرزمین من:
حسین: جوانی آذربایجانی که تنها فرزند پدر و مادرش بوده و در جوانی به‌عنوان مترجم، به استخدام مستشاری آمریکایی درآمده و شاهد قتل او توسط سیزده نفر از افسران ارتش بوده است که این امر روی کل زندگی‌اش تأثیر می‌گذارد.
سرهنگ: در اعدام آن 13نفر نقش داشته است مرد فاسدی است با خانواده‌ای عشرت طلب و بدنام
هوشنگ: برادرزن سرهنگ، جاسوس آمریکا و دشمن خونی حسین.
سودابه: خواهر هوشنگ و زن فاسد سرهنگ.
تهمینه: خواهر کوچک سودابه که جزو مجاهدین و مبارزین انقلاب است و حسابش از هوشنگ و سودابه جدا است.
ناصر:پسر تهمینه
رقیه: زنی که حسین عاشقش می‌شود.
آنچه دیگران در مورد کتاب رازهای سرزمین من گفته‌اند:
مهدی یزدانی خرم (صفحه‌ی شخصی اینستاگرام): «او این اثر را در اوایل دهه‌ی شصت نوشت و جان تازه‌ای به رئالیسمی دمید که عمدتاً بومی گرا بود و پی افسانه‌ها، پی قهرمانان و گورها. تجمیع این حجم شخصیت، روایت رازهای شخصی‌شان و به هم پیوند زدنشان در روزهای منتهی به انقلاب یک سمفونی بزرگ ساخته.»
مریم غفاری جاهد (نشریه ادبی چوک): «مهم‌ترین حوادث این رمان در جریانات انقلاب یعنی تاریخ رفتن شاه و پیروزی انقلاب شکل می‌گیرد. حوادث این دوران با اطناب زیادی به شکل ریزبه‌ریز نقل خاطرات بیان‌شده است و گاه موجب ملال می‌شود اما حوادث آن‌قدر تنگاتنگ و مرتبط هستند که نمی‌توان از هیچ‌کدام گذشت.»
زینب صابر پور (مجله نقد ادبی، شماره 2): «در رازهای سرزمین من از بازنمایی سنتی و کلیشه‌ای زن در قالب موجودی منفعل پرهیز شده و زنانی به تصویر درآمده‌اند که کنشگر، هوشمند و مقتدرند. این تصویرسازی در انتخاب شخصیت‌های داستان و نحوه‌ی شخصیت‌‌پردازی آن‌ها مشهود است. ازآنجاکه نویسنده یکی از حساس‌ترین و پرمخاطره‌ترین دوره‌های تاریخ معاصر ایران، یعنی انقلاب 57 را برای روایت برگزیده، کنشگری زنان نیز قالب آگاهی و بینش سیاسی به خود گرفته است. بیشتر تصویرسازی‌های انقلاب در رمان با توصیف حضور زنان و تأکید بر آن همراه است.»
مشخصات رمان رازهای سرزمین من:
- نویسنده: رضا براهنی
- ناشر: نگاه
- سال چاپ: 1366
- تعداد صفحات: 1311
- شابک: 9789643514594
- تعداد جلد : 2
انتشارات فایار در پاریس با ریاست کلود دوران جلد اول "رازهای سرزمین من" را در حدود 600 صفحه در فوریه 2009 چاپ کرده است. ترجمه از فارسی به فرانسه توسط کِلمان مرضیه انجام‌شده و کلود دوران نیز ویرایش ترجمه را بر عهده داشته است.
کتاب‌های صوتی و الکترونیکی از رازهای سرزمین من:
- مشخصات کتاب‌های صوتی این اثر:
نسخه‌ی صوتی این رمان با 43 ساعت فایل صوتی MP3 و مجموعاً با حجم 597 مگابایت موجود است.
- مشخصات کتاب‌های الکترونیکی این اثر:
1.براساس نسخه‌ی چاپی نشر نگاه.
تهیه و تنظیم:
واحد محتوا ویستور
عسل ریحانی
ثبت دیدگاه
دیدگاه کاربران